Op 24 maart 2021 hebben Nederland en Duitsland een protocol tot wijziging van het belastingverdrag Nederland-Duitsland ondertekend. Dit protocol ziet onder andere op wijzigingen ten aanzien van het heffingsrecht over (kortdurende) socialezekerheidsuitkeringen en op het in lijn brengen van het belastingverdrag met de door Nederland en Duitsland gemaakte keuzes bij het Multilateraal Instrument (MLI) over het tegengaan van belastingontwijking.

Op 12 april 2012 is in Berlijn het nieuwe belastingverdrag met Duitsland ondertekend. Na jarenlange politieke debatten aan Nederlandse kant heeft de Eerste Kamer het belastingverdrag bij wet van 19 mei 2015 goedgekeurd. Na de publicatie van het goedkeuringswetvoorstel in het Staatsblad in juni 2015 kan het belastingverdrag op 1 januari 2016 in werking kan treden. Het nieuwe verdrag kan belangrijke fiscale gevolgen hebben voor ondernemingen, grensarbeiders, directeuren en pensioengerechtigden. Het verdrag ziet op de directe Nederlandse- en Duitse belastingen inclusief Lohn- en Kapitalertragsteuer en de Solidaritätszuschlag. Het verdrag ziet dus niet op de verdeling van heffingsrechten voor de schenk- en erfbelasting.

Op 12 april 2012 is in Berlijn het nieuwe belastingverdrag met Duitsland ondertekend. Na jarenlange politieke debatten aan Nederlandse kant heeft de Eerste Kamer het belastingverdrag bij wet van 19 mei 2015 goedgekeurd zodat het belastingverdrag op 1 januari 2016 in werking kan treden. Het nieuwe belastingverdrag kan belangrijke fiscale gevolgen hebben voor ondernemingen, grensarbeiders, directeuren en pensioengerechtigden. Opmerkelijk is ook dat beide landen hun eigen nationale anti-misbruikbepalingen kunnen toepassen. In deze bijdrage zal ik aandacht besteden aan de fiscale gevolgen.

Nederland en Duitsland willen volledig transparant zijn als het gaat om tussen Belastingdiensten en bedrijven gemaakte afspraken (tax rulings inclusief innovatiebox) die gevolgen hebben voor het andere land. De Belastingdiensten van beide landen gaan daarom actief en spontaan met elkaar informatie uitwisselen. Afspraken omtrent dit initiatief zijn vastgelegd in een Memorandum of Understanding dat op 14 juli 2015 door minister Dijsselbloem en minister Schäuble in Brussel is ondertekend. Nederland en Duitsland lopen hiermee voorop in Europa en Nederland onderstreept hiermee bovendien zijn ambities op het vlak van transparantie als middel om belastingontwijking tegen te gaan.

Gepensioneerde Nederlandse ambtenaren, vooral militairen, zijn niet blij met het nieuwe Nederlands-Duitse belastingverdrag. Ze zijn nu in Nederland belastingplichtig en vanaf januari in bijna alle gevallen in Duitsland. Daardoor verliezen  ze recht op de aftrek van hypotheekrente en de heffingskorting, een drempel van ongeveer €1500 waarover geen belasting hoeft te worden betaald. Bovendien is er voor overheidspensioenen geen overgangsregeling bedacht, maar alleen voor bedrijfspensioenen.

Sinds de ondertekening van het nieuwe belastingverdrag met Duitsland op 12 april 2012 is er in de afgelopen twee jaar het nodige gebeurd. Nadat het wetsvoorstel tot goedkeuring van het belastingverdrag met Duitsland in april 2013 bij de Tweede Kamer was ingediend zijn er meer dan 200 vragen gesteld. Veel vragen hadden betrekking op de fiscale gevolgen van dit belastingverdrag op de inkomsten uit (vroegere) arbeid van inwoners van beide landen. In deze bijdrage zal ik, als vervolg op een eerdere bijdrage , een aantal aandachtspunten bespreken. In Duitsland is het belastingverdrag inmiddels geratificeerd. Het is de algemene verwachting dat het nieuwe belastingverdrag met Duitsland per 1 januari 2015 in werking zal treden.

I    Inleiding
Op 12 april 2012 is in Berlijn na jarenlange onderhandelingen het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland ondertekend. Het nieuwe verdrag is gebaseerd op het OESO modelverdrag 2010. Het verdrag bevat echter een aanzienlijk aantal afwijkingen ten opzichte van deze standaard. Opmerkelijk is bijvoorbeeld dat beide landen hun eigen nationale anti-misbruikbepalingen kunnen toepassen. Op 22 april jl. is het wetsvoorstel tot goedkeuring van het verdrag bij de Tweede Kamer ingediend. Aangezien het nieuwe verdrag op relevante onderdelen de nodige onduidelijkheden bevat zou de fiscale praktijk met een parlementaire behandeling gebaat zijn. Dat is doorgaans een prima gelegenheid om bijvoorbeeld de uitleg van diverse in het verdrag gebruikte begrippen op te helderen. Voor zover mij bekend is een parlementaire behandeling van het verdrag nog niet geagendeerd.

Na jarenlange onderhandelingen is op 12 april 2012 in Berlijn het nieuwe belastingverdrag met Duitsland ondertekend. Naar verwachting zal het verdrag op 1 januari 2014 in werking treden nadat het door de parlementen van beide landen officieel is goedgekeurd. Aangezien het verdrag op onderdelen nogal wat onduidelijkheden bevat zou een parlementaire behandeling waarin hieraan aandacht wordt besteed wenselijk zijn.

Innovative Tax BV biedt belastingadvies op een breed terrein binnen het fiscale speelveld. In de afgelopen jaren bouwden wij ervaring op met complexe vraagstukken. Bijvoorbeeld of het voor een in Nederland woonachtige natuurlijke persoon met duikactiviteiten over de hele wereld fiscaal voordelig is om een en ander te structureren vanuit een Amerikaanse Delaware vennootschap. Of de keuze voor een Nederlandse vennootschap tussen een buitenlandse vestiging of de oprichting van een lokale buitenlandse dochtervennootschap. Innovative Tax BV bouwde in de afgelopen jaren ervaring op met het fiscaal begeleiden van buitenlandse bedrijven die in Nederland operationele activiteiten hebben. Ook was Innovative Tax BV betrokken bij de fiscale begeleiding van buitenlandse bedrijven die via Nederland hun internationale houdster-, financierings- of royaltyactiviteiten structureerden.